Przedsiębiorcy w Polsce dobrze wiedzą, że składki do ZUS to obowiązek, który często mocno obciąża budżet. Dlatego ulgi, takie jak Mały ZUS czy Mały ZUS Plus, cieszą się ogromnym zainteresowaniem. Pozwalają one na realne zmniejszenie wysokości składek, co daje oddech szczególnie w pierwszych latach prowadzenia działalności. Czy jednak Mały ZUS naprawdę się opłaca? Sprawdź, jakie są różnice, jakie kwoty obowiązują w 2025 roku i co musisz wiedzieć, zanim zdecydujesz się na tę ulgę.
Mały ZUS i Mały ZUS Plus – na czym polega różnica?
Nazwy mogą brzmieć podobnie, ale zasady są zupełnie inne. Jedna ulga ułatwia start w biznesie, druga wspiera tych, którzy prowadzą działalność dłużej, ale ich dochody są niewielkie. Pokażemy Ci kluczowe różnice, które mogą zdecydować o Twoich składkach.
Mały ZUS (preferencyjny ZUS)
To ulga przewidziana dla osób, które rozpoczynają działalność gospodarczą. Przez pierwsze 24 miesiące od założenia firmy przedsiębiorca może opłacać składki społeczne od podstawy wynoszącej 30% minimalnego wynagrodzenia. W 2025 roku daje to podstawę 1 399,80 zł brutto. Dzięki temu składki są znacznie niższe niż w standardowym „dużym ZUS-ie”. Ulga ma na celu ułatwienie startu w biznesie.
Mały ZUS Plus
To rozwiązanie przewidziane jest dla firm działających dłużej, które nie mogą już korzystać z preferencyjnego ZUS-u, ale ich dochody są stosunkowo niskie. Podstawa wymiaru składek zależy tutaj od dochodów z poprzedniego roku – liczy się 50% średniego miesięcznego dochodu. Przepisy wprowadzają jednak ograniczenia: podstawa nie może być niższa niż 30% minimalnego wynagrodzenia ani wyższa niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 roku to widełki od 1 399,80 zł do 5 203,80 zł. Kto może więc skorzystać z Małego ZUS Plus? Ulga ta jest dostępna dla przedsiębiorców, których roczny przychód w poprzednim roku nie przekroczył 120 000 zł, a firma działała co najmniej przez 60 dni. To opcja dla tych, którzy prowadzą biznes na niewielką skalę i chcą płacić składki proporcjonalne do swoich dochodów.
Zwolnienie lekarskie a ulgi w ZUS – czy coś tracisz?
Wielu przedsiębiorców obawia się, że wybierając ulgowe składki, tracą prawo do świadczeń chorobowych. Na szczęście tak nie jest, gdyż L4 przysługuje również przy Małym ZUS i Małym ZUS Plus. Różnica kryje się jednak w wysokości samego świadczenia. Podstawą do wyliczenia zasiłku chorobowego jest zadeklarowana podstawa wymiaru składek. Przy ulgach jest ona ściśle powiązana z przychodem i zwykle dużo niższa niż w przypadku standardowych składek. W praktyce oznacza to, że przedsiębiorca pobierający zasiłek chorobowy po opłacaniu Małego ZUS-u dostaje znacznie mniejsze kwoty niż osoby płacące pełny ZUS. To naturalna konsekwencja systemu, ale często zaskakuje tych, którzy nie analizowali wcześniej dokładnie zasad naliczania świadczeń.
Jak wyliczane są świadczenia chorobowe w 2025 roku?
Zasady liczenia zasiłku nie zmieniły się, ale ulgi wpływają na to, od jakiej kwoty naliczane jest świadczenie. Dla jednych to tylko kilka złotych mniej, dla innych różnica, która w czasie choroby mocno wpłynie na domowy budżet. W 2025 roku zasiłek chorobowy dla przedsiębiorcy to 80% średniej podstawy wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy kalendarzowych, w których były one opłacane. Przy korzystaniu z Małego ZUS Plus ta podstawa jest obliczana w oparciu o faktyczne dochody z działalności i często jest niższa od minimalnej podstawy obowiązującej przy pełnym ZUS.
Ile wynoszą składki w 2025 roku?
Minimalne i maksymalne kwoty są ściśle powiązane z wysokością wynagrodzeń w gospodarce. Warto wiedzieć, jakie są widełki, bo to właśnie od nich zależy nie tylko składka, ale też przyszłe świadczenia. W Małym ZUS Plus podstawa składek zależy od Twoich dochodów. Liczy się ją jako połowę średniego miesięcznego dochodu z poprzedniego roku. Prawo przewiduje jednak widełki – podstawa nie może spaść poniżej 30% minimalnego wynagrodzenia ani przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Jak już wspominaliśmy, w 2025 roku oznacza to, że podstawa musi zmieścić się między 1 399,80 zł brutto a 5 203,80 zł brutto.
Zasiłek chorobowy – przykłady na konkretnych liczbach
Najłatwiej zrozumieć różnice na liczbach. Zobaczmy, jak zmienia się wysokość zasiłku chorobowego w zależności od tego, czy przedsiębiorca opłaca składki na zasadach ogólnych, czy korzysta z ulg.
Załóżmy, że przedsiębiorca w 2025 roku korzysta z Małego ZUS Plus i jego średni miesięczny dochód z poprzedniego roku wyniósł 4 000 zł. Połowa tej kwoty to 2 000 zł i od tej kwoty zadeklaruje podstawę składek. Zasiłek chorobowy wynosi 80% tej podstawy, czyli ok. 1 600 zł brutto miesięcznie, co daje około 53 zł brutto dziennie przy 30-dniowym miesiącu.
Dla porównania: jeśli podstawa składek wyniosłaby 5 203,80 zł brutto (maksymalny dopuszczalny limit dużego ZUS), to 80% daje ok. 4 163 zł brutto miesięcznie, czyli około 139 zł brutto dziennie, przed potrąceniami i innymi odliczeniami.
Uwaga: podane kwoty to wartości brutto, więc wypłacane świadczenie netto może być niższe po uwzględnieniu podatku i innych odliczeń.
Dlaczego warto planować z wyprzedzeniem?
Zasiłek chorobowy nie pojawia się z dnia na dzień – jego wysokość wynika z podstawy składek, które przedsiębiorca deklarował i opłacał miesiącami wcześniej. To oznacza, że decyzje o wyborze Małego ZUS czy Małego ZUS Plus mają realny wpływ na sytuację finansową podczas nieobecności spowodowanej chorobą.
Choroba najczęściej przychodzi niespodziewanie, a wtedy nie ma już czasu na zmiany. Dlatego warto wcześniej zastanowić się, czy oszczędność kilkuset złotych na składkach miesięcznie zrekompensuje potencjalnie niskie świadczenie. Świadome planowanie z pomocą księgowej z Kancelarii rachunkowej EVERTE, daje większą pewność, że firma i domowy budżet przetrwają nawet trudniejszy okres.
Czy ulgi się opłacają?
Niższe składki kuszą, ale niosą ze sobą konsekwencje. Decyzja o Małym ZUS czy Małym ZUS Plus powinna być świadoma . Wpływa ona bowiem nie tylko na bieżące oszczędności, ale też na emeryturę i wysokość świadczeń w razie choroby. Dla części przedsiębiorców oszczędność kilkuset złotych miesięcznie oznacza spokój i możliwość rozwoju biznesu. Dla innych, którzy nie mają dodatkowych zabezpieczeń, może być to decyzja, która w razie choroby okaże się bardzo kosztowna.
W 2025 roku korzystanie z Małego ZUS-u nadal oznacza prawo do płatnego L4, o ile przedsiębiorca zgłosił się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Trzeba jednak pamiętać, że wysokość zasiłku będzie proporcjonalna do niskiej podstawy wymiaru składek. Decydując się na ulgę, warto świadomie zaplanować, jak zabezpieczyć siebie i swoją firmę na wypadek choroby. W biurze rachunkowym Everte pomagamy naszym klientom nie tylko prawidłowo rozliczać składki, ale także zrozumieć, jakie konsekwencje niosą one dla przyszłych świadczeń. Dzięki temu przedsiębiorcy mogą podejmować świadome decyzje i uniknąć niemiłych niespodzianek w sytuacjach, gdy zdrowie nie pozwala na pracę.
W biurze rachunkowym Everte pomagamy naszym klientom nie tylko prawidłowo rozliczać składki, ale także zrozumieć, jakie konsekwencje niosą one dla przyszłych świadczeń. Warto też przeczytać nasz artykuł „Mit o przedsiębiorcach, którzy nie mają prawa do chorowania” – wyjaśniamy tam, jak w praktyce wygląda prawo do zasiłku i jakie błędy najczęściej popełniają przedsiębiorcy. Dzięki takiej wiedzy można podejmować naprawdę świadome decyzje i uniknąć niemiłych niespodzianek w sytuacjach, gdy zdrowie nie pozwala na pracę.
